Từ tháng 10/2017, khi điện lực Việt Nam ban hành chính sách mua lại điện bằng công tơ 2 chiều, giải pháp điện mặt trời hòa lưới trở thành một phương án cực kì hiệu quả và kinh tế. Tuy nhiên để được điện lực đồng ý ký hợp đồng mua điện, có một số vấn đề cần lưu ý trước khi lắp đặt hệ thống mặt trời nối lưới, đặc biệt liên quan đến vấn đề công tơ 2 chiều. Có một lưu ý quan trọng là trong hệ thống điện mặt trời hòa lưới cơ bản, những lúc không có tải điện sẽ tự động đẩy lên lưới, và với công tơ điện tử bình thường sẽ làm quay công tơ của bạn như việc sử dụng điện. Vì thế với những hệ thống hòa lưới trên 2kwp dân dụng , việc lắp công tơ 2 chiều là điều bắt buộc,Nơi đặt vị trí tấm pin
Chính sách mua lại điện mặt trời của EVN chính xác là cho các công trình điện mặt trời hòa lưới lắp đặt trên mái nhà. Tuy cũng có một số công trình điện mặt trời hòa lưới lắp trên mặt đất đã được lắp công tơ 2 chiều nhưng để bảo đảm quá trình làm thủ tục, tốt nhất vẫn nên lắp trên mái nhà, vì độ linh hoạt trong thẩm định công trình phụ thuộc vào điện lực từng địa phương.
Hoàn hảo nhất để lắp tấm pin là trên mái bằng hoặc mái tôn, mái ngói thì tùy vào kết cấu kèo phía dưới. Khi lắp đặt pin mặt trời lên mái nhà cần đặc biệt lưu ý về kết nối giữa pin với mái, nhất là với công trình trên mái tôn, mái ngói. Tố nhất dùng ngàm ghép chuyên dụng cho tấm pin mặt trời để đảm bảo độ chắc chắn và không hư hại cho tấm pin.
Hiện tại có 2 cách liên kết tấm pin với khung giá, cách đầu tiên là sử dụng sản phẩm khung đồng bộ được ghép bởi các thanh ray, ngàm trượt chuyên dụng. Ưu điểm giải pháp này là lắp đặt dễ ràng, kết nối chắc chắn nhưng nhược điểm là giá thành rất cao vì các linh kiện đều phải nhập từ nước ngoài. Cách thứ 2 là cách được sử dụng rộng rãi ở các công trình điện dân dụng hiện nay, đó là sử dụng khung đỡ tấm pin làm bằng bằng sắt hộp xây dựng, sau đó kết nối khung với tấm pin bằng các ngàm đặc biệt. Cách này có ưu điểm là chi phí rẻ và vẫn đảm bảo độ chắc chắn của công trình.
Lựa chọn tấm pin và Inverter hòa lưới
Chưa đề cập đến việc thẩm định chất lượng thiết bị của EVN, tấm pin chất lượng tốt sẽ có công suất phát điện tốt hơn đồng thời ít bị giảm việc hụt hiệu suất theo thời gian. Tấm pin mặt trời có thời gian sử dụng lên tới 20 năm nên khi đem so sánh với một tấm pin mặt trời kém chất lượng, sự giảm hiệu suất này có thể không đáng kể trong vài năm sử dụng đầu tiên nhưng sẽ ảnh hưởng lớn đến công suất sau trên 5 năm sử dụng. Cần chọn nhà cung cấp uy tín vì hiện tại trên thị trường đã có xuất hiện những tấm pin kém chất lượng được đóng lại nhãn mác của các hãng pin uy tín. Vì vậy lưu ý kiểm tra mã serial của các sản phẩm để tra nguồn gốc, thời gian sản xuất.
Thiết bị thứ 2 của hệ điện mặt trời hòa lưới là Inverter hòa lưới, đây là yếu tố ảnh hưởng lớn đến việc EVN thẩm định bộ phát điện mặt trời hòa lưới của bạn có đủ tiêu chuẩn không. Một bộ Inverter hòa lưới cần đạt các tiêu chuẩn về điện áp, tần số, pha, chất lượng hình sin của dòng điện ra. Ngoài các vấn đề kỹ thuật như đã liệt kê, trên thực tế có một số sản phẩm chất lượng rất tốt nhưng qua đo đạc, EVN lại không phê duyệt, ngược lại một số dòng sản phẩm khác thuộc phân khúc thấp hơn lại được chấp nhận. Điều này liên quan đến cách đo đạc và tiêu chuẩn đánh giá, vì thế nên hỏi tư vấn từ các đơn vị thi công về các dòng Inverter an toàn ,tránh những tình huống khó khăn không đáng có sau này.
Lựa chọn dây dẫn và aptomat
Dây dẫn cần phù hợp với công suất của hệ thống, đặc biệt là dây dẫn từ tấm pin đến inverter, tốt nhất dùng dây lõi đồng nhiều lõi.
Ví dụ với hệ pin 2kwp ta cần dây dẫn tiết diện khoảng 4.0 , nhưng nếu khoảng cách từ tấm pin đến Inverter dài thì nên tăng tiết diện dây.
Kết nối giữa Pin, Inverter và giữa Inverter với lưới điện trong nhà cần qua Aptomat. Chú ý đặc biệt Aptomat nối giữa Pin và Inverter phải là Aptomat DC, đặc điểm dòng ra DC của hệ pin là có thể cường độ dòng không cao nhưng hiệu điện thế có thể rất lớn. Cần chọn aptomat hoạt động được trong giới hạn điện áp của chuỗi pin.
Giải pháp chống sét
Trong qua trình phát điện, hệ các tấm pin mặt trời sẽ phân cực thành các vùng điện tích âm và dương, và điều này sẽ làm tăng khả năng bị sét đánh trực tiếp khi trời mưa bão. Điều này không chỉ làm hư hỏng bản thân hệ thống điện mặt trời nói riêng mà còn gây nguy hiểm cho người sử dụng cũng như các thiết bị điện trong nhà.
Nên xây dựng một hệ thống chống sét để bảo vệ cho hệ pin mặt trời cũng như ngôi nhà của bạn, tùy thuộc vào quy mô và vị trí đặt tấm pin, một số địa phương điện lực sẽ xét cả tiêu chí này khi phê duyệt hồ sơ lắp công tơ hai chiều. Bỏ qua vấn đề này, một hệ thống điện mặt trời sẽ có thời gian sử dụng trên 20 năm và những thiệt hại cho công trình khi gặp sự cố về sét, nên lời khuyên là đừng nên bỏ qua hạng mục này để đề phòng rủi ro sau này.
Thủ tục đăng ký lắp công tơ 2 chiều.
Theo chính sách của EVN, các công trình điện mặt trời hòa lưới lắp trên mái nhà đạt tiêu chuẩn sẽ được cấp công tơ hai chiều hoàn toàn miễn phí, các hệ thống điện mặt trời hòa lưới dưới 3kwp có thể đấu nối với lưới điện hạ áp 3 pha hoặc 1 pha, các hệ thống lơn hơn 3kwp chỉ có thể đấu nối với lưới điện 3 pha. Công tơ điện hai chiều sẽ tính toán theo nguyên tắc bù trừ lượng điện tiêu thụ với lượng điện đẩy lên lưới, nếu lượng điện đẩy lên lưới nhiều hơn lượng điện thiêu thụ, EVN sẽ trả tiền mua lại với giá 2086 đ / 1kw ( sẽ thay đổi theo tỉ giá VND/USD ) .
Thủ tục tương đối đơn giản, sau khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời, gia đình chỉ cần liên hệ với điện lực địa phương để xếp lịch hẹn. Đến ngày hẹn, nhân viên điện lực sẽ xuống khảo sát chất lượng công trình, đo các chỉ số như điện áp, pha, tần số , chất lượng sóng sin của nguồn phát. Gia đình cần cung cấp thông tin và thông số kỹ thuật của các thiết bị, bên điện lực sẽ tổng hợp các thông tin để xác định xem công trình có đủ tiêu chuẩn hòa lưới điện quốc gia không. Sau khi xác định công trình đủ tiêu chuẩn, EVN sẽ có nhân viên đến lắp đặt công tơ 2 chiều cho gia đình hoàn toàn miễn phí. Thời gian từ lúc làm hồ sơ đến lúc xét duyệt tùy thuộc vào điện lực địa phương, trung bình rơi vào khoảng 1 đến 2 tuần.
Có một lưu ý là hợp đồng mua bán điện thực hiện với những địa phương trực tiếp sử dụng điện lưới EVN, một số nơi sử dụng điện của các công ty nhân phối lại thì chính sách này có thể sẽ không có hiệu lực.
Trên đây là những thông tin cần biết khi chuẩn bị lắp công tơ hai chiều cho hệ thống điện mặt trời nối lưới, trong thực tế 100% các công trình điện mặt trời nối lưới do chúng tôi lắp đặt đều không gặp vấn đề gì trong quá trình phê duyệt của điện lực. Nếu các bạn muốn tự lắp ráp thiết bị thì thủ tục cũng rất nhanh chóng đơn giản,
